Gezondheid

Wat is een goede gezondheid?

Wil je lang en gezond leven, dan moet je eerst weten wat een ‘goede gezondheid’ precies is. De betekenis ervan verschilt nogal eens, maar in 1948 heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een algemene definitie geformuleerd die we nog steeds hanteren:

"Gezondheid is een staat van volledig lichamelijk, mentaal en sociaal welzijn, en behelst daarmee niet alleen de afwezigheid van ziekte en invaliditeit. Je hebt er elke dag mee te maken, daarom is het geen levensdoel. Gezondheid is een positief concept, waarbij de nadruk op sociale en persoonlijke hulpbronnen, maar ook op fysieke mogelijkheden ligt."

Als we naar deze definitie kijken, lijkt een goede gezondheid best ingewikkeld, dus laten we hieronder eens op de belangrijkste punten ingaan. Een goede gezondheid gaat allereerst niet alleen over niet ziek of niet invalide zijn. Natuurlijk is dat wel belangrijk, maar de WHO bedoelt eigenlijk dat alle aspecten van je leven in balans moeten zijn.

Lichamelijke gezondheid

Je lichaam houdt er niet van om stil te zitten en zowel voor je lichamelijke als je mentale gezondheid is het belangrijk om regelmatig te bewegen. Je denkt misschien, ten onrechte overigens, dat ‘bewegen’ synoniem is met vaak naar de sportschool gaan of regelmatig 5 km hardlopen. Maar dat hoeft het niet per se te betekenen: met een goede lichamelijke gezondheid bedoelen we dat je fit genoeg blijft.

Het allerbelangrijkste is dat je regelmatig beweegt en een gebalanceerd dieet volgt (en ja, in het weekend mag je ook gewoon wat lekkers eten). Je moet daarbij ontdekken van welke voeding en activiteiten jij geniet en dit vervolgens in praktijk brengen. Consistentie is cruciaal als je lang en gezond wilt leven.

Mentale gezondheid

Ook je mentale gezondheid is erg belangrijk, zeker in de gejaagde maatschappij van tegenwoordig. Voor een goede mentale gezondheid moet je aandacht besteden aan je gedachten, gevoelens en emoties.

Gelukkig kun je hiervoor een aantal dingen doen; meditatie en mindfulness, tijd doorbrengen in de natuur, schrijven of je gedachten delen — het helpt allemaal om je emoties te uiten en dat is goed voor je mentale gezondheid.

Sociale gezondheid

Veel activiteiten die goed zijn voor je sociale gezondheid, hebben ook met je mentale en lichamelijke gezondheid te maken. Mensen zijn sociale wezens, al verschilt de behoefte per persoon, maar allemaal snakken we naar interactie.

Praten met goede vrienden, lid zijn van een sportclub, een godsdienst beoefenen, naar de kroeg gaan — sociaal gezond zijn heeft te maken met interactie met andere mensen; gesprekken en ervaringen delen. Als je betekenisvolle relaties ontwikkelt, doet dat wonderen voor je lichamelijke en mentale gezondheid. Het vermindert daarbij het risico op chronische gezondheidsproblemen en eenzaamheid.

Waarom is een goede gezondheid belangrijk?

Het is je waarschijnlijk al opgevallen dat alle drie de dingen van hierboven - je lichamelijke, mentale en sociale gezondheid - elkaar overlappen. Het één ondersteunt het ander en als ze in balans zijn, kun je lang en gezond leven.

Maar een goede gezondheid is meer dan alleen een middel om langer te leven. Als je lichaam en geest gezond zijn, dan kost het (vaak stressvolle) leven op zich je namelijk ook minder moeite. Je lichaam kan dan energie geven waar dat nodig is, zonder dat andere biologische processen daaronder lijden.

In essentie zorgt een goede gezondheid van je lichaam en geest ervoor dat je met zowel de mee- als tegenvallers in het leven om kunt gaan. Zo kun je het maximale uit je leven halen. Het is misschien een cliché, maar bij een lang en gelukkig leven gaat het om de reis, niet om de bestemming.

Niet-overdraagbare ziektes en chronische ontstekingen

Als de WHO het heeft over ziekte en invaliditeit, dan doelen ze vooral op niet-overdraagbare aandoeningen (NOA) en chronische ontstekingen. Waarom? Omdat deze verantwoordelijk zijn voor 70% van de overlijdensgevallen wereldwijd. 

En helaas komen deze ziekten niet alleen in landen met lage inkomens of bij risicogroepen voor. Elk jaar sterven 15 miljoen mensen tussen de 30 en 69 aan niet-overdraagbare aandoeningen. Daarbij zijn de meest voorkomende ziekten:

• Hart- en vaatziekten
• Diverse soorten kanker
• Luchtwegaandoeningen
• Diabetes

Niet-overdraagbare aandoeningen zijn lastig te behandelen, omdat je er lang last van kunt hebben en omdat er vaak genetische, lichamelijke en omgevingsfactoren aan ten grondslag liggen. Je kunt je genen niet veranderen, maar je kunt je leefstijl wel zodanig aanpassen dat je de risicofactoren beperkt. Bedenk daarbij dat dit de belangrijkste oorzaken van NOA zijn:

• Tabaksconsumptie
• Te weinig lichaamsbeweging
• Overmatig alcoholgebruik
• Ongezond voedingspatroon

Je ziet eigenlijk meteen dat je met een gezonde levensstijl minder risico loopt. Wereldwijd overlijden veel mensen aan NOA, maar je hebt hier wel enigszins invloed op.

Homeostase draait om balans

Als je lichaam in balans is, noemen we dat ook wel, met een mooi woord, homeostase. Homeostase is in feite een zelfregulerend proces dat zorgt dat al je interne systemen genoeg benodigde middelen tot hun beschikking hebben op het juiste moment.

Om homeostase beter te begrijpen, kun je je lichaam zien als een babymobiel, zo'n ding dat je boven een babybedje kunt hangen. Elke as staat voor een bepaald intern systeem, zoals je immuunsysteem, spijsvertering of centrale zenuwstelsel. En aan elk van die assen 'hangen' diverse processen die in het lichaam plaatsvinden.

Je interne balans schommelt, maar dat is niet erg

Als je verkouden bent, helt de babymobiel (je lichaam dus) instinctief over naar één kant, namelijk in het voordeel van je immuunsysteem. Je immuunsysteem krijgt dan alles wat nodig is om je klachten aan te pakken. Als de infectie voorbij is, komt de mobiel weer in balans — homeostase. Die interne verschuivingen tussen biologische functies zijn heel normaal. Het is de manier waarop je lichaam met de uitdagingen van het moderne leven omgaat.

Maar stel je nu voor dat de infectie niet succesvol is aangepakt, en erger is geworden door iets vanbuiten. Je lichaam kan dan niet weer in balans komen, waardoor andere functies, die gewoonlijk prima een tijdje zichzelf kunnen redden, eronder gaan lijden. Hierdoor ontstaan nieuwe klachten en kom je in een neerwaartse spiraal terecht, waarbij je lichaam steeds meer te verduren krijgt.

Als je je lichaam ondersteunt in die natuurlijke drang naar homeostase, hebben omstandigheden die je lichamelijke functies kunnen belasten minder impact. Hiermee los je misschien niet alle problemen op (daar heb je soms medicijnen, antibiotica en supplementen voor nodig), maar je kunt ze wel beter bestrijden en het verkleint het risico dat simpele klachten, zoals een verkoudheid, in iets veel ergers resulteren.

Hoe kunnen supplementen aan een gezonde, gebalanceerde leefstijl bijdragen?

Als je alles al binnen je macht doet om gezond te blijven, maar nog steeds moeite hebt met je voeding of voldoende rust nemen, dan kan je lichaam baat hebben bij supplementen.

We willen hierbij wel benadrukken dat supplementen niet zijn bedoeld ter vervanging van voeding of om gezondheidsproblemen op te lossen. Ze zijn eerder een tijdelijk steuntje in de rug, als je leven wat hectisch is geworden.

Welk supplement past bij jou?

Als je voedingspatroon al gebalanceerd en gevarieerd is en je veel onbewerkte, natuurlijke producten eet, zul je niet veel baat hebben bij multivitaminen — je lichaam krijgt de nodige ondersteuning dan al.

Maar als je iemand bent die minder onbewerkte voeding eet, dus wel gezond eet, maar misschien onvoldoende vitamines en bepaalde voedingsstoffen binnenkrijgt, dan kunnen dergelijke supplementen wel van pas komen.

Hoe dan ook, het is essentieel dat je goed kijkt naar wat jij nodig hebt. Gelukkig zijn er ook verschillende supplementen die goed zijn voor je gezondheid in het algemeen, ongeacht wat je precies behoeft.

Een van die supplementen is cannabidiol (CBD), een volledig natuurlijk stofje dat je lichaam van binnenuit ondersteuning kan bieden. Het helpt je daarbij om in balans te blijven, en om homeostase te bereiken wanneer dat nodig is.

Is CBD de sleutel tot een gezond en gelukkig leven?

We hebben al benadrukt dat geen enkel supplement meteen tot een goede lichamelijke, mentale en sociale gezondheid leidt. Maar CBD is op een aantal punten wel uniek en onderscheidt zich daarmee van traditionele supplementen.

Allereerst heeft CBD impact op vrijwel alle onderdelen van je lichaam. Het kan daardoor overal in je lijf voor balans zorgen, mits er een cannabinoïdereceptor aanwezig is (en nog wat andere receptoren). Op basis van onderzoek tot dusver heeft CBD mogelijk een positieve invloed op:

• Je stemming
• Je slaap
• Ontstekingen
• Je spijsvertering
• En nog veel meer!

Ten tweede word je van CBD niet high; het heeft maar een paar milde bijwerkingen. En volgens de Wereldgezondheidsorganisatie kunnen de meeste mensen er goed tegen. Combineer dat met het toenemende bewijs dat CBD een positieve invloed heeft op je gezondheid in het algemeen, op mentale stoornissen en diverse niet-overdraagbare aandoeningen, en je begrijpt vast wel waarom deze stof zo veelbelovend is.

Als je gebalanceerd en gezond leeft, kan CBD een waardevolle aanvulling zijn bij je streven naar een lang en gelukkig leven. Wat je leefstijl en behoeften ook zijn, CBD werkt met je lichaam samen en niet ertegen. En zo helpt het jou om lekker in je vel te zitten.