Wat is zink en wat doet het in je lichaam?

Zink speelt een belangrijke rol bij veel lichaamsfuncties. Toch produceert je lijf deze essentiële voedingsstof niet vanzelf. Een gevarieerd dieet of het gebruik van supplementen is noodzakelijk om genoeg binnen te krijgen om je geestelijk en fysiek gezond te voelen. Lees verder om meer te leren over de functies en voordelen van zink!

Wat is zink?

Zink is een van de tientallen essentiële microvoedingsstoffen die je lichaam gebruikt om bepaalde functies te ondersteunen. Denk hierbij aan je weerstand tegen ziektes, immuunsysteem, wondgenezing en de seksuele gezondheid.^[1] Maar weet je ook dat je lichaam zelf geen zink produceert? Om het niveau op peil te houden, is het daarom belangrijk gebalanceerd te eten of supplementen te gebruiken.

Helaas heeft een laag zinkniveau een aanzienlijke invloed op je gezondheid, waardoor het des te belangrijker is om dit spoorelement regelmatig binnen te krijgen. We bespreken later een aantal natuurlijke bronnen van zink. Eerst gaan we echter naar de precieze rol van deze essentiële microvoedingsstof kijken.

Wat doet zink in je lichaam?

Zink is een veelzijdige microvoedingsstof. Als het niveau ervan hoog genoeg is, draagt dit bij aan:

• een goed functionerend immuunsysteem;
• gezonde huid;
• vermindering van oxidatieve stress;
• verbetering van de seksuele gezondheid;
• verkorting van de duur van verkoudheids- en griepsymptomen;
• het vertragen van de celafbraak.

Deze lijst toont wel aan dat de rol van zink in het menselijk lichaam uitgebreid en gevarieerd is. Het is echter ook belangrijk op te merken dat een gebalanceerde inname essentieel is. Ondanks de positieve invloed ervan, kan een teveel aan zink net zoveel problemen veroorzaken als dat het op kan lossen.

Wat zijn de voordelen van het gebruik van zink?

Je hebt nu een redelijk idee van hoe zink verschillende lichaamsfuncties ondersteunt. Laten we daarom nu eens kijken wat onderzoeken naar de mogelijke gezondheidsvoordelen van zink te zeggen hebben:

Zink en het immuunsysteem

Een uitgebreide review met als onderwerp "het immuunsysteem en de impact van zink als je ouder wordt" belicht enkele belangrijke zaken, mocht je nog over supplementgebruik twijfelen.^[2] Zo merkt de paper op dat een zinktekort niet alleen invloed heeft op "meerdere aspecten van de aangeboren en adaptieve immuniteit", maar dat orale inname van zink mogelijk ook impact op chronische ontstekingen heeft.

Deze impact zou het meest opvallend zijn bij oudere volwassenen, maar supplementgebruik zou ook voor mensen van andere leeftijden nuttig zijn. De wetenschappers geven daarbij aan dat een gevarieerd dieet of een supplement "aanzienlijke voordelen kan hebben", met weinig negatieve effecten.

Zink en wondgenezing

Zink heeft ook impact op je huid. Meer specifiek, helpt het de huid te herstellen en infecties te voorkomen. In 2018 deden Amerikaanse onderzoekers onderzoek hiernaar, waarbij naar het herstel van celmembranen en celproliferatie werd gekeken.^[3] De studie omvat allerlei interacties met zink, maar twee bevindingen vallen vooral op.

De eerste is dat een tekort aan zink "in verband is gebracht met een vertraagde wondgenezing", en dat "bij ernstig zieke patiënten een laag niveau zink in het serum werd vastgesteld". Beide bevindingen suggereren dat een laag zinkniveau aanzienlijk bijdraagt aan de afname van het natuurlijk genezend vermogen van het lichaam. De onderzoekers hopen dat het verzamelde bewijs kan worden gebruikt bij "toekomstige klinische behandelingen van wonden".

Zink en spijsverteringsstoornissen

De meeste onderzoeken die we tot dusver hebben besproken, hebben naar de invloed van zink op volwassenen en/of ouderen gekeken. Maar zink kan ook gunstig zijn voor kinderen. Zo bevelen zowel de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) als UNICEF tot 20mg zink aan om ernstige diarree te bestrijden.^[4] Vooral als het "gedurende 10-14 dagen wordt toegediend, kan dat diarree de twee tot drie maanden daarop voorkomen".

Naar verluidt, hangt de impact van zink op de ernst van diarree samen met de invloed ervan op "de absorptie van water en elektrolyten", evenals de modulatie van de lichamelijke immuunrespons om "pathogenen beter te bestrijden".

De onderzoekers merkten echter ook op dat in sommige gevallen de vermindering van diarree gepaard ging met een groter risico op braken. Ze geven dan ook aan dat er meer onderzoek nodig is, om een zo laag mogelijke effectieve dosis te vinden.^[5]

Wat gebeurt er als je niet genoeg zink binnenkrijgt?

Uit het bovenstaande onderzoek heb je vast wel meegekregen dat een tekort aan zink een serieus gezondheidsrisico voor mensen van alle leeftijden kan vormen. Zonder deze essentiële microvoedingsstof kan je lichaam veel belangrijke functies simpelweg niet goed uitvoeren. Maar hoe weet je of je een tekort hebt?

Symptomen van een tekort aan zink zijn onder meer:

• Verlies van de eetlust
• Haaruitval
• Impotentie
• Verminderde immuunfunctie
• Groeivertraging
• Vertraagde wondgenezing

Het probleem is echter dat de symptomen van een tekort aan zink vrij algemeen zijn. Soms zijn andere gezondheidsproblemen de oorzaak. Als je denkt dat je een zinktekort hebt, is het dan ook belangrijk je huisarts te raadplegen om andere aandoeningen uit te sluiten.

We vermeldden eerder al dat je zorgvuldig met zink om moet gaan. Een teveel is immers net zo slecht als een tekort. Een overdosis zink is vrij ongebruikelijk, maar kan buikpijn, overgeven, misselijkheid, diarree en hoofdpijn veroorzaken.

Voedselbronnen van zink

Het aanvullen van zink met supplementen wordt aangeraden als je in een bepaalde risicogroep valt (mensen met gastro-intestinale aandoeningen en vegetariërs). Toch halen de meeste mensen al voldoende uit hun voeding. Het is daarbij wel noodzakelijk dat je (een selectie van) de onderstaande voedingsmiddelen eet:

• Rundvlees
• Varkensvlees
• Verrijkte ontbijtgranen
• Kip
• Cashewnoten
• Havermout

Hoeveel zink moet je nemen?

Gelukkig heeft je lichaam geen grote hoeveelheden zink nodig om goed te functioneren. De dagelijkse aanbevolen hoeveelheid is ongeveer 9mg voor volwassen mannen en 7mg voor volwassen vrouwen.

Hieronder vind je de aanbevolen dosering op basis van leeftijd, volgens de richtlijnen van het Voedingscentrum^[6]:

• De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) voor kinderen onder de negen jaar is 5-7mg. Voor kinderen van 9-17 jaar is dit 8-12mg. Volwassenen moeten dagelijks streven naar ongeveer 7-9mg zink.

Houd er rekening mee dat deze aanbevelingen slechts richtlijnen zijn. Waarschijnlijk krijg je alle zink die je nodig hebt al met voeding binnen. Is dat niet het geval, dan kunnen supplementen helpen om het niveau aan te vullen. Gezien het belang van zink voor je weerstand, wondgenezing en spijsvertering, kan het aanvullen ervan wonderen doen voor je geestelijke en fysieke gezondheid.

Denk je ook zinksupplementen nodig te hebben? Bezoek dan de winkel van Cibdol voor een groot aanbod natuurlijke supplementen. Wil je liever eerst meer informatie over hoe vitaminen en mineralen je gezondheid beïnvloeden? Blader dan eens door onze CBD-encyclopedie voor alles wat je weten moet.