Kurkuma: alles wat je moet weten

Kurkuma staat bekend om de levendige kleuren en is een veelzijdige specerij. Dit bijzondere kruid heeft een prominente plaats in de Indiase keuken. Toch is kurkuma veel meer dan slechts culinair aantrekkelijk. Het bevat veel curcumine, een stof met een aanzienlijke impact op je gezondheid. Blijf lezen en ontdek alles over kurkuma!

Wat is kurkuma?

Kurkuma is een wereldberoemde specerij die bekend staat om de levendige gele kleur, rijke smaak en dominante rol in de Indiase keuken. De specerij komt van de wortel (of wortelstok) van de Curcuma longa-plant. Deze plant is lid van de gemberfamilie en geeft voedsel een exotische, bittere en peperige smaak. Maar het is niet alleen de smaak die bijdraagt aan de wereldwijde bekendheid van kurkuma.

Kurkuma zit boordevol moleculen die curcuminoïden worden genoemd. Deze krachtige fytochemicaliën hebben mogelijk een grote impact op je gezondheid. Sterker nog, de moderne wetenschap onderzoekt de invloed van curcumine (de primaire verbinding) op het lichaam. Denk aan ontstekingen, hartgezondheid en cognitieve stoornissen.

Wat is curcumine?

Gezien het aanzienlijke potentieel van curcumine, zoomen we even in op deze fytochemische stof. De verbinding is ongelooflijk veelzijdig. Uiteraard is het aanwezig in kurkuma, maar het is ook een belangrijk ingrediënt in voedingssupplementen, cosmetica en smaakstoffen.

Curcumine is voornamelijk een polyfenol. Polyfenolen zijn pigmentmoleculen die in dit geval verantwoordelijk zijn voor de gele kleur van kurkuma. Vanwege de mogelijke voordelen voor de gezondheid heeft curcumine de aandacht getrokken van zowel wetenschappers als mensen met een interesse in welzijn.

Een paper uit 2017, getiteld "Curcumin: A Review of Its Effects on Human Health", schetste dat de meeste potentiële voordelen uit oxidatie- en ontstekingsmechanismen voortkomen. De studie suggereert: "Een relatief lage dosis curcumine kan verschillende gezondheidsvoordelen bieden", wat een interessant voordeel van de stof is. Verderop in dit artikel gaan we hier dieper op in.^[1]

Wat zijn curcuminoïden?

Curcumine behoort tot een familie van verbindingen die bekendstaan als curcuminoïden. Deze actieve pigmenten bevatten ook demethoxycurcumine en bisdemethoxycurcumine, hoewel curcumine het hoofdbestanddeel is. Bovendien is curcumine ook het meest bestudeerd. Curcuminoïden staan niet bekend als de meest flexibele fytochemicaliën. Ze hebben niet alleen een lage biologische beschikbaarheid bij de mens, maar ze worden ook snel gemetaboliseerd, wat leidt tot een korte halfwaardetijd. Vanwege deze uitdagingen gebruiken veel op curcumine gerichte supplementen secundaire ingrediënten. Deze secundaire ingrediënten helpen de opname te verbeteren en profiteren van de gezondheidsvoordelen van curcumine.^[2]

Wat zijn de mogelijke voordelen van extracten met kurkuma?

Je weet nu waarom kurkuma veel meer is dan alleen een smakelijke specerij. Daarmee is het hoog tijd te bespreken wat de mogelijke voordelen voor je gezondheid zijn.

Kurkuma en ontstekingen

Een toepasselijk getitelde 'mini-review' naar de therapeutische effecten van curcumine benadrukt de mogelijke rol van de stof op oxidatie, microbiële werking, ontstekingen en meer.^[3] Hoewel de mini studie erkent dat deze onderzoeksgebieden veelbelovend zijn, laat het ook de belangrijkste tekortkoming van de fytochemische stof zien, namelijk de biologische beschikbaarheid. Desondanks wijst dit bewijs op een veelbelovende toekomst, zeker in combinatie met recentere studies met betrekking tot atherosclerose.^[4]

Kurkuma en hartgezondheid

Hartgerelateerde aandoeningen komen helaas nog vaak voor. Kan de beschermende invloed van curcumine hier uitkomst bieden? Twee onderzoeken, een uit 2017 en een ander uit 2020, belichten de therapeutische mogelijkheden van curcumine. Hierin werd de fytochemische stof onderzocht met betrekking tot cardiale hypertrofie, hartfalen, hartinfarct en cardiovasculaire complicaties.^[5],^[6]

Wat zijn de bijwerkingen van kurkuma?

Mensen lijken het kruid goed te verdragen, in elk geval bij kortdurend gebruik (1 tot 3 maanden). Er is echter een verschil in uitkomsten met betrekking tot kurkuma-kruiden en geconcentreerde curcumine-supplementen. Zo weten we dat geconcentreerde curcumine-supplementen de kans op misselijkheid, maagklachten, duizeligheid en diarree vergroten.

Om de kans op bijwerkingen te beperken, moet je de aanbevolen dosering niet overschrijden. Begin eerst met een lagere dosis om te bepalen hoe je lichaam reageert.

Hoe gebruik je kurkuma?

Het gebruik van kurkuma is vrij eenvoudig, omdat je het makkelijk aan verschillende maaltijden kunt toevoegen. Maar zelfs als je dit niet doet, is het interessant te weten dat veel voedingsmiddelen sporen van curcumine bevatten. Ben je echter op zoek naar een alternatieve methode, overweeg dan kurkuma-drankjes. Deze wellness-shotjes hebben de eretitel 'Golden Milk' verworven. Niet zo vreemd als je bedenkt dat er naast een geconcentreerde dosis kurkuma ook kokosnoot, verse gember, citroen en honing in zit!

Kurkuma-extract als onderdeel van een complexe formule

Een andere handige manier om kurkuma in te nemen, is het gebruik van geconcentreerde supplementen. Bovendien bevatten veel populaire capsules of tabletten ook secundaire ingrediënten om de algehele impact op je gezondheid te verbeteren of aan te vullen.

Ons Immuun Booster supplement bevat bijvoorbeeld niet alleen CBD en vitamine A, maar een zorgvuldig samengestelde formule van echinacea, kurkuma en gember. Samen ondersteunen deze elementen je welzijn op verschillende manieren en ze zijn eenvoudig te doseren. Dat laatste is de belangrijkste reden om voor kurkuma-supplementen te kiezen, omdat je met specifieke formules gemakkelijk je dagelijkse inname kunt bijhouden.

Waar is kurkuma goed voor?

Kurkuma is onmisbaar in de Indiase keuken. Het is een veelzijdig kruid met ontzettend veel potentie. Door meer onderzoek op proefpersonen en duidelijke richtlijnen voor de dosis kunnen we het meeste uit deze aanpasbare fytochemische stof halen. Gecombineerd met elementen die de biologische beschikbaarheid verbeteren (bijvoorbeeld liposomen), hoopt men in de toekomst een duidelijker plaatje te schetsen van hoe kurkuma de gezondheid van het hart, ontstekingen, cognitieve stoornissen en nog veel meer kan ondersteunen.