CBD En Homeostase

Door talrijke onderzoeken, kranten en andere media wordt gesuggereerd dat CBD en het endocannabinoïde systeem een sleutelrol spelen bij homeostase. Maar wat is homeostase eigenlijk? En wat heeft het endocannabinoïde systeem ermee te maken?

WAT IS HOMEOSTASE?

De term homeostase wordt gebruikt voor het proces dat zorgt voor een interne balans in een externe omgeving die voortdurend verandert. Wat ons lichaam betreft, verwijst het naar meerdere kleine, maar onderling verbonden, processen. Deze zorgen ervoor dat ons lijf correct functioneert.

Door verschillende externe factoren kunnen de omstandigheden in ons lichaam schommelen. Bedenk maar eens hoe bijvoorbeeld de temperatuur, stress, of zelfs het voedsel dat je eet van invloed zijn op de werking van je lijf.

De hitte op een uitzonderlijk warme dag bijvoorbeeld, kan ervoor zorgen dat je bloeddruk daalt. Daardoor voel je je licht in je hoofd, moe of misselijk. Een ander voorbeeld is de stress die je ervaart. Bijvoorbeeld tijdens de voorbereiding voor een presentatie voor je werk of bij het studeren voor een examen. Het kan ervoor zorgen dat je bloeddruk stijgt. Daardoor voel je je mogelijk onrustig of heb je hoofdpijn of andere fysieke klachten.

Dit zijn slechts een paar voorbeelden waaraan je ziet dat interne lichamelijke omstandigheden kunnen schommelen als reactie op veranderingen in de externe omgeving. Gelukkig heeft je lichaam ingebouwde mechanismes om hiermee om te gaan. Daardoor functioneer je zo snel mogelijk weer normaal.

Die verschillende mechanismen spelen allemaal een belangrijke rol. Ze helpen je lichaam om homeostase te bereiken en te behouden. En hoewel de verschillende homeostatische processen in je lichaam variëren, bestaan ze allemaal uit 3 essentiële onderdelen:

- Receptoren die externe veranderingen opmerken.
- Een controlecentrum dat bepaalt hoe je op deze veranderingen moet reageren.
- Effectoren die de relevantie reactie uitvoeren.

Het is goed om beter te begrijpen hoe je lichaam reageert op externe veranderingen. Als voorbeeld bekijken we hoe onze interne lichaamstemperatuur wordt geregeld.

In dit voorbeeld is de hypothalamus het controlecentrum. Dit is het deel van de hersenen waarmee ons lichaam temperatuurveranderingen kan detecteren. Het reguleert ook de juiste reactie om een optimale interne temperatuur te behouden.

De hypothalamus werkt in zekere zin als een thermostaat. Zowel op je huid als in de interne structuren van je lichaam bevinden zich receptoren. De hypothalamus gebruikt die om kleine veranderingen in de temperatuur op te merken en daarop te reageren. Als de temperatuur stijgt, zorgt ons lichaam ervoor dat het die overtollige warmte ook weer kwijtraakt. Daardoor blijft de interne temperatuur rond de 37°C. Als de temperatuur echter daalt, zorgt ons lichaam ervoor dat minder warmte verloren gaat.

Thermoregulatie is slechts een voorbeeld van een homeostatisch proces dat steeds in ons lichaam aan de gang is. Andere processen die ervoor zorgen dat ons lijf zo goed mogelijk functioneert, zijn de samenstelling van lichaamssappen, bloedsuikerspiegel en bloeddruk.

HOMEOSTASE EN HET ENDOCANNABINOЇDE SYSTEEM

Het endocannabinoïde systeem (ofwel ECS) is een complex fysiologisch systeem. Alle zoogdieren hebben het. In recent onderzoek is nog eens extra duidelijk gemaakt dat het endocannabinoïde systeem enorm complex is. Daarbij wordt gesuggereerd dat het betrokken is bij het reguleren van meerdere homeostatische processen.

Vrij veel onderzoek wordt gedaan naar de exacte rol van het endocannabinoïde systeem. Tot dusver blijkt dat het is betrokken bij pijnbeheersing, ontstekingen, reacties van het immuunsysteem, je eetlust, stofwisseling, geheugen, stemming, emoties en nog veel meer.

De 3 belangrijkste onderdelen van het endocannabinoïde systeem zijn:
1. Cannabinoïde receptoren (zoals CB1 en CB2). Deze zitten op meerdere plekken in je hersenen en lichaam en ook in specifieke cellen van je immuunsysteem.
2. Endocannabinoïden, zoals anandamide en 2-AG. Deze worden in je hersenen aangemaakt en binden zich aan een van beide cannabinoïde receptoren.
3. Metabolische enzymen die endocannabinoïden na gebruik afbreken. De twee belangrijkste in je endocannabinoïde systeem zijn FAAH, wat anandamide afbreekt en MAGL, wat 2-AG afbreekt.

In tegenstelling tot andere moleculen in je lichaam worden anandamide en 2-AG gesynthetiseerd en gebruikt zodra ze nodig zijn. Ze worden dus niet geproduceerd en opgeslagen voor later gebruik.

Het groeiende onderzoek naar het endocannabinoïde systeem toont aan dat het systeem van versnelling wisselt bij onbalans in het lichaam. Als de balans weer is hervonden, wordt het als het ware weer uitgeschakeld.

Hieronder bekijken we een aantal specifieke voorbeelden van hoe het endocannabinoïde systeem helpt bij het reguleren van meerdere lichaamsprocessen en bij het realiseren van homeostase.

HET ENDOCANNABINOÏDE SYSTEEM REGULEERT DE STOFWISSELING

Het endocannabinoïde systeem is direct van invloed op een aantal stofwisselingsprocessen. Bijvoorbeeld door het stimuleren van sleutelreceptoren in onder andere de spijsvertering, alvleesklier, lever en zelfs vetweefsel.

Onderzoek suggereert bijvoorbeeld dat receptoren in het spijsverteringskanaal kunnen worden gestimuleerd. Daardoor kunnen endocannabinoïden van invloed zijn op de spijsvertering en opname van voedingsstoffen. Bovendien blijkt dat het endocannabinoïde systeem direct de manier kan beïnvloeden waarop voedingsstoffen worden opgeslagen en door je lichaam worden getransporteerd.

In een onderzoek uit 2016 is aangetoond dat het endocannabinoïde systeem ook actief is bij het zogenaamde proces van “vet bruining.” Je hebt 2 soorten vetopslag in je lichaam. Enerzijds heb je wit vet, dat leidt tot een hoger risico op diabetes en hartziekten. Daarnaast heb je bruin vet en dat kan helpen bij het verbranden van energie en calorieën.

Deze resultaten lijken te suggereren dat het endocannabinoïde systeem kan worden ingezet bij de behandeling van stofwisselingsaandoeningen, zoals obesitas en diabetes. Ook lijkt het erop dat het ECS kan helpen bij gewichtsverlies. Bovendien bevestigt bovenstaand onderzoek dat het endocannabinoïde systeem een belangrijke homeostatische rol speelt in het reguleren van diverse stofwisselingsprocessen.

HET ENDOCANNABINOÏDE SYSTEEM KAN JE STEMMING, EMOTIES EN REACTIE OP STRESS REGULEREN

Het endocannabinoïde systeem speelt dus een rol in het reguleren van stofwisselingsprocessen. Daarnaast is aangetoond dat het ECS betrokken is bij het aansturen van je emoties, stemming en reactie op externe stress.

Zoals we al eerder hebben aangehaald, bevinden de cannabis receptoren (in het bijzonder CB1) zich in je hele lichaam. Ze komen met name voor in de hersenen (waar CB1 receptoren onder de meest voorkomende G-proteïnegekoppelde receptoren vallen). In de sleutelgebieden van je brein die betrokken zijn bij het reguleren van stress, je emoties, stemming, angst en reactie op angst komen vooral hoge concentraties CB1 receptoren voor.

Het gaat dan om de volgende gebieden:
- De prefrontale cortex
- Amygdala
- Hippocampus
- Het periaqueductale grijs (PAG)

Er is onderzoek gedaan met dieren waarbij de receptoren in deze delen van de hersenen zijn gestimuleerd. Daaruit blijkt dat het endocannabinoïde systeem kan helpen om stress, onrust en angst te verminderen.

In een onderzoek uit 2008, vermeld in het European Journal of Pharmacology, is bijvoorbeeld aangetoond dat anandamide onrust bij ratten vermindert. Ook uit andere onderzoeken blijkt dat cannabinoïden uit planten (in het bijzonder THC) angstgevoelens verminderen.

Het endocannabinoïde systeem is dus betrokken bij het reguleren van angst en emotionele reacties. Daardoor kan het worden ingezet bij de behandeling van mensen die lijden aan depressies, klinische onrust en zelfs post-traumatische stressstoornissen.

HET ENDOCANNABINOÏDE SYSTEEM KAN DE FUNCTIE VAN HET IMMUUNSTELSEL BEÏNVLOEDEN

In tegenstelling tot CB1 receptoren, komen CB2 receptoren vaker voor in immuuncellen. Door deze receptoren rechtstreeks of indirect te stimuleren, kunnen cannabinoïden naar verluidt een sleutelrol spelen in de immuunregulatie.

Zo wordt in onderzoek gesuggereerd dat het endocannabinoïde systeem kan helpen bij de regulering van het immuunsysteem in de darmen. Aandoeningen als de ziekte van Crohn bijvoorbeeld, worden gekenmerkt door een onbalans. Hierbij valt het immuunsysteem gezond weefsel in het spijsverteringskanaal aan. Onderzoek toont aan dat cannabinoïden kunnen helpen bij het verminderen van chronische ontstekingen die daardoor ontstaan. Mogelijk kunnen ze daarbij zorgen voor orde in het immuunsysteem.

Ook in een paper, gepubliceerd in 2009, wordt een onderzoek besproken naar de rol van endocannabinoïden bij het reguleren van het immuunsysteem. Het baseert zich op bewijs dat het gebruik van cannabinoïden of remmers van de enzymen van endocannabinoïden (die in essentie het afbreken van bestanddelen als anandamide en 2-AG afremmen) hyperactiviteit van het immuunsysteem kan onderdrukken. Het zou daarbij helpen het lichaam te herstellen van immuun-gerelateerde aandoeningen.

HOE KAN CBD BIJDRAGEN AAN HOMEOSTASE?

CBD is een natuurlijk bestanddeel dat wordt gewonnen uit hennep. In tegenstelling tot andere cannabinoïden die uit planten afkomstig zijn, bindt CBD niet direct aan de cannabinoïde receptoren van het lichaam. Toch kan het zorgen voor activiteit in de receptoren, op een indirecte manier.

CBD gaat dus geen directe verbinding aan met CB1 of CB2 receptoren. Toch heeft het twee unieke effecten op je lichaam. Ten eerste zorgt het voor de synthese van 2-AG. Dat stimuleert vervolgens activiteit in de receptoren. Ten tweede blijkt uit onderzoek dat CBD de activiteit van FAAH verhindert. Dit is het enzym dat verantwoordelijk is voor het afbreken van anandamide.

Daarnaast is aangetoond dat CBD in wisselwerking staat met een andere, G-proteïnegekoppelde receptor, de zogenaamde TRPV1. Deze speelt een actieve rol bij het reguleren van je lichaamstemperatuur en bij pijn en ontstekingen.

CBD staat dus in wisselwerking met TRPV1 en zorgt voor een toename van zowel anandamide als 2-AG. Daardoor zorgt CBD indirect voor een gezonde endocannabinoïde activiteit. Zoals je hebt kunnen lezen, is het endocannabinoïde systeem rechtstreeks betrokken bij veel homeostatische processen. CBD kan je lichaam dan ook de stimulans geven die nodig is om goed te blijven functioneren.